Inne
Pozostałe komunikaty
Zarządzenie Nr 39/2008/DI Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 25 czerwca 2008 r.
W sprawie określenia szczegółowych komunikatów sprawozdawczych XML dotyczących świadczeń ambulatoryjnych i szpitalnych (Ifazy) oraz rozliczeń świadczeń ambulatoryjnych i szpitalnych (II fazy)
Na podstawie art. 102 ust. 5 pkt 21 i 25 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.1)) zarządza się, co następuje:
§ 1.
Przyjmuje się szczegółowy komunikat sprawozdawczy tworzony przy użyciu języka XML, stosowany do wymiany informacji pomiędzy świadczeniodawcami a Narodowym Funduszem Zdrowia, dotyczący świadczeń ambulatoryjnych i szpitalnych (I fazy) oraz rozliczenia świadczeń ambulatoryjnych i szpitalnych (II fazy), stanowiący załącznik do zarządzenia.
§ 2.
Traci moc zarządzenie Nr. 111/2007/DI Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie określenia szczegółowych komunikatów sprawozdawczych XML dotyczących świadczeń ambulatoryjnych i szpitalnych (I fazy) oraz rozliczenia świadczeń ambulatoryjnych i szpitalnych (II fazy)
§ 3.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2008r.
Prezes
Narodowego Funduszu Zdrowia
Jacek Paszkiewicz
1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 94, poz. 788, Nr 132, poz. 1110, Nr 138, poz. 1154, Nr 157, poz. 1314, Nr 164, poz. 1366, Nr 169, poz. 1411 i Nr 179, poz. 1485, z 2006 r. Nr 75, poz. 519, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 143, poz. 1030, Nr 170, poz. 1217, Nr 191, poz. 1410, Nr 227, poz. 1658 i Nr 249, poz. 1824 oraz z 2007 r. Nr 64, poz. 427 i 433, Nr 82, poz. 559, Nr 115, poz. 793, Nr 133, poz. 922, Nr 166, poz. 1172 i Nr 176, poz. 1243 oraz z 2008r. Nr 52, poz.305.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 czerwca 2008 roku
Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych
MINISTRA ZDROWIA1) z dnia 20 czerwca 2008 r. w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych Na podstawie art. 190 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
1. Rozporządzenie określa zakres niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, w tym sposób obliczania średniego czasu oczekiwania na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, szczegółowy sposób rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, Narodowemu Funduszowi Zdrowia, zwanemu dalej „Funduszem”, lub innemu podmiotowi zobowiązanemu do finansowania świadczeń ze środków publicznych, w tym także rodzaje wykorzystywanych nośników informacji oraz wzory dokumentów. 2.Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1. Świadczeniodawcy udzielający świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach i w zakresie określonych w ustawie, zwani dalej „świadczeniodawcami”, tworzą i prowadzą w formie elektronicznej rejestr świadczeń opieki zdrowotnej, zwany dalej „rejestrem świadczeń”. 2. W rejestrze świadczeń gromadzone są dane charakteryzujące każde udzielone świadczenie opieki zdrowotnej, finansowane ze środków publicznych na zasadach i w zakresie określonych w ustawie, zwane dalej „świadczeniem”.
1. Rejestr świadczeń obejmuje następujące dane dotyczące udzielonego świadczenia zdrowotnego:
2. W przypadku gdy jednostką statystyczną, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jest pobyt w oddziale szpitalnym, wszystkie pobyty osoby, której udzielono świadczenia, pomiędzy wpisem i wypisem do księgi głównej przyjęć i wypisów stanowią jedną hospitalizację. W tym przypadku dane charakteryzujące poszczególne pobyty w oddziale są grupowane, a rejestr świadczeń obejmuje dodatkowo:
3. W przypadku gdy jednostką statystyczną, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jest wyjazd ratunkowy, rejestr świadczeń obejmuje dodatkowo informację dotyczącą:
4. W odniesieniu do świadczenia zdrowotnego rzeczowego, które zostało udzielone na podstawie zlecenia potwierdzającego uprawnienie do zaopatrzenia w wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi, zwane dalej „przedmiotami ortopedycznymi", albo w środki pomocnicze, rejestr świadczeń obejmuje:
5. Jeżeli świadczenie zdrowotne rzeczowe polega na dokonaniu naprawy przedmiotu ortopedycznego, rejestr świadczeń obejmuje:
6. W odniesieniu do świadczenia towarzyszącego, które zostało udzielone na podstawie zlecenia na przejazd środkiem transportu sanitarnego, rejestr świadczeń obejmuje:
7. W odniesieniu do świadczenia, które zostało udzielone w ramach realizacji programu zdrowotnego, świadczeniodawca gromadzi także dane niezbędne do dokonania oceny programu, jeżeli obowiązek ich rejestrowania wynika z umowy.
Dane charakteryzujące osobę, której udzielono świadczenia, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1, obejmują:
1. Świadczeniodawcy, którzy zawarli umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Funduszem, w tym także udzielający świadczeń świadczeniobiorcom, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy, oraz świadczeń wynikających z art. 12 pkt 2–4, 6 i 9 ustawy, z zastrzeżeniem § 6, przekazują oddziałowi wojewódzkiemu Funduszu dane dotyczące każdego świadczenia wynikającego z umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, w tym także wykonanego powyżej kwoty, o której mowa w art. 136 pkt 5 ustawy, gromadzone w zakresie określonym w § 3, odpowiednio do rodzaju udzielonego świadczenia. 2. Zakres przekazywanych danych charakteryzujących osobę, której udzielono świadczenia, określony w § 3 ust. 1 pkt 1, zależy od tytułu uprawnienia do świadczeń i obejmuje w przypadku:
3. Świadczeniodawcy realizujący czynności z zakresu zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przekazują numer PESEL osoby, której udzielono świadczenia, w przypadku osób, którym nadano ten numer, oraz odpowiednio dane, o których mowa w:
1. Świadczeniodawcy udzielający świadczeń w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej w ramach umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Funduszem gromadzą i przekazują oddziałowi wojewódzkiemu Funduszu dane o świadczeniach udzielonych świadczeniobiorcom oraz osobom uprawnionym do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji:
2. Świadczeniodawca, o którym mowa w ust. 1, w odniesieniu do porad udzielonych osobom, o których mowa w ust. 1 pkt 1, przekazuje dane, o których mowa w § 4 pkt 1, a jeżeli identyfikatorem nie jest numer PESEL, także dane, o których mowa w § 4 pkt 4 i 5, oraz dane, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 6.
1. Świadczeniodawcy udzielający świadczeń finansowanych przez inne niż Fundusz podmioty zobowiązane do finansowania świadczeń ze środków publicznych przekazują tym podmiotom dane o każdym udzielonym świadczeniu, gromadzone w zakresie określonym w § 3, odpowiednio do rodzaju udzielonego świadczenia. 2. Zakres przekazywanych danych charakteryzujących osobę, której udzielono świadczenia, obejmuje dane, o których mowa w § 4 pkt 1 i 2 oraz pkt 6 lit. a i c oraz pkt 7 lit. a, a jeżeli identyfikatorem nie jest numer PESEL, także dane, o których mowa w § 4 pkt 4 i 5.
1. Na liście oczekujących są gromadzone:
2. Świadczeniodawcy udzielający świadczeń opieki zdrowotnej w ramach umowy z Funduszem w szpitalach lub świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej przekazują oddziałowi wojewódzkiemu Funduszu właściwemu ze względu na miejsce udzielania świadczenia następujące dane dotyczące oczekujących na udzielenie świadczenia:
3. Świadczeniodawcy udzielający świadczeń wysokospecjalistycznych przekazują dane, o których mowa w ust. 1, według stanu na ostatni dzień miesiąca:
1. Świadczeniodawcy udzielający świadczeń w ramach umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, zawartych z Funduszem w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, tworzą i prowadzą w formie elektronicznej dodatkowo:
2. W rejestrze deklaracji poz gromadzone są dane:
3. W rejestrze deklaracji medycyny szkolnej gromadzone są:
4. Świadczeniodawcy, o których mowa w ust. 1, przekazują oddziałowi wojewódzkiemu Funduszu z rejestru, o którym mowa:
1. Świadczeniodawcy przekazują podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych dane w formie elektronicznej. 2. Na uzasadniony wniosek świadczeniodawcy podmiot zobowiązany do finansowania świadczeń ze środków publicznych może zwolnić świadczeniodawcę na czas określony z obowiązku gromadzenia i przekazywania danych w formie elektronicznej. 3. Dane w zakresie wskazanym w rozporządzeniu przekazywane są w formacie elektronicznych komunikatów, opracowywanych przez każdy podmiot zobowiązany do finansowania świadczeń ze środków publicznych, zgodnie z wzorami dokumentów będących opisem komunikatów określonymi w załączniku nr 8 do rozporządzenia. Komunikaty dostarczane są do podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń ze środków publicznych za pomocą przenośnych informatycznych nośników danych lub przez ich teletransmisję. 4. Przekazywanie komunikatów, o których mowa w ust. 3, obejmuje mogące się powtarzać fazy:
5. Zasady weryfikacji, o której mowa w ust. 4 pkt 3, są jawne i zamieszczane na stronie internetowej właściwego podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń ze środków publicznych.
1. Świadczeniodawcy przekazują dane, o których mowa w § 5–7, § 8 ust. 2 i 3 i § 9 ust. 4, dotyczące każdego okresu sprawozdawczego, którym jest miesiąc kalendarzowy, nie później niż w terminie dziesięciu dni od jego zakończenia. Dane mogą być przekazywane także w trakcie okresu sprawozdawczego. 2. Na uzasadniony wniosek świadczeniodawcy podmiot zobowiązany do finansowania świadczeń ze środków publicznych może przedłużyć termin przekazania danych, o których mowa w ust. 1. 3. Dane, o których mowa w § 3 ust. 8 pkt 4 i 5, przekazywane są zgodnie z warunkami wynikającymi z umowy lub przepisów odrębnych. 4. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do świadczeniodawców udzielających świadczeń w ramach umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, zawartych z Funduszem, w zakresie uregulowanym w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 137 ust. 9 lub 10 ustawy.
1. Do dnia 31 grudnia 2009 r. świadczeniodawcy, o których mowa w § 8 ust. 2, przekazują oddziałowi wojewódzkiemu Funduszu właściwemu ze względu na miejsce udzielania świadczenia dane, o których mowa w § 8 ust. 2, oraz średni przewidywany czas oczekiwania, określony zgodnie z załącznikiem nr 7 do rozporządzenia, oraz liczbę oczekujących, według grup osób wyodrębnionych ze względu na kryterium medyczne, zastosowane przy wyznaczaniu planowanego terminu udzielenia świadczenia, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 20 ust. 11 ustawy, według stanu na ostatni dzień miesiąca:
2. Dane wymagane niniejszym rozporządzeniem są przekazywane przez świadczeniodawców po raz pierwszy w komunikacie dotyczącym świadczeń udzielonych w październiku 2008 r.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.4) MINISTER ZDROWIA 1)Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej – zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 216, poz. 1607). 2)Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 94, poz. 788, Nr 132, poz. 1110, Nr 138, poz. 1154, Nr 157, poz. 1314, Nr 164, poz. 1366, Nr 169, poz. 1411 i Nr 179, poz. 1485, z 2006 r. Nr 75, poz. 519, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 143, poz. 1030, Nr 170, poz. 1217, Nr 191, poz. 1410, Nr 227, poz. 1658 i Nr 249, poz. 1824, z 2007 r. Nr 64, poz. 427 i 433, Nr 82, poz. 559, Nr 115, poz. 793, Nr 133, poz. 922, Nr 166, poz. 1172, Nr 171, poz. 1208, Nr 176, poz. 1243 i Nr 180, poz. 1280 oraz z 2008 r. Nr 52, poz. 305 i Nr 70, poz. 416. 3)Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 123, poz. 849, Nr 166, poz. 1172, Nr 176, poz. 1240 i Nr 181, poz. 1290. 4)Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych (Dz. U. Nr 114, poz. 780 i Nr 242, poz. 1756), które utraciło moc z dniem 29 marca 2008 r. na podstawie art. 18 pkt 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 166, poz. 1172). © 2007 Ministerstwo Zdrowia
© 2002-2007 Platforma Activeweb Medical Solutions |
Źródło: http://www.mz.gov.pl/wwwmz/slajd?mr=q491&ms=383&ml=pl&mi=383&mx=0&mt=&my=596&ma=0010908
Komunikat dla Świadczeniodawców w sprawie Ustawy z dn 22 lipca 2006 r. o przekazaniu środków finansowych na wzrost wynagrodzeń
Uprzejmie przypominam, iż zgodnie z art. 6 w/w ustawy:
„Środki finansowe uzyskane zgodnie z art. 3 ust. 1, które nie zostały wykorzystane albo zostały wykorzystane niezgodnie z ich przeznaczeniem określonym w art. 5 ust. 1, podlegają zwrotowi do Funduszu w terminie do dnia 30 czerwca roku następującego po roku, w którym wypłata powinna być dokonana.”
W związku z powyższym proszę o dokonanie w ostatecznym terminie do dnia 30 czerwca 2008 r. rozliczenia z:
- niewykorzystanych lub niewłaściwie wykorzystanych środków finansowych przekazanych na wzrost wynagrodzeń za 2007 r.;
- nadwyżki niewykorzystanych środków z roku 2006, przeznaczonej do wykorzystania w roku 2007 (o ile była taka wskazana w oświadczeniu z wykorzystania środków za 2006 r.).
Zwrot niewykorzystanych środków do Funduszu w w/w terminie pozwoli Państwu na uniknięcie zapłaty ustawowych odsetek.
Do dnia 24 czerwca 2008 r. Mazowiecki Oddział Wojewódzki NFZ wyśle Państwu poprzez system SZOI wzór oświadczenia z wykorzystania środków finansowych przekazanych przez NFZ za 2007 r. zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2 oraz art. 4a w/w ustawy. Treść oświadczenia będzie analogiczna do oświadczenia ubiegłorocznego. Świadczeniodawcy są proszeni o wypełnienie, podpisanie przez osobę upoważnioną i odesłanie oświadczenia do Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ, na adres:
Mazowiecki Oddział Wojewódzki NFZ
Wydział Ekonomiczno-Finansowy
ul. Chałubińskiego 8
00-613 Warszawa
oraz wersji elektronicznej w formacie, w którym oświadczenie zostało przygotowane przez MOW NFZ (wersja elektroniczna nie wymaga podpisu), na adres:
Oświadczenie powinno zostać odesłane równolegle ze środkami finansowymi podlegającymi zwrotowi, czyli zgodnie z art. 6 ustawy, najpóźniej do 30 czerwca 2008 r.
Środki należy zwracać na rachunek bankowy Mazowieckiego OW NFZ nr: 32 1130 1017 0019 9369 7220 0006
Marek Wójtowicz
p.o. Dyrektora MOW NFZ
Warszawa, 19 czerwca 2008 roku
Źródło: http://www.nfz-warszawa.pl/index/swiadcze/kom_190608
Informacja o przerwie w działaniu systemu SZOI
Informujemy, że w dniach od 30.05.2008 r. od godz. 16.00 do 01.06.2008 do godz. 22.00 nieczynne będą następujące systemy informatyczne Mazowieckiego Oddziału NFZ :
SI-NFZ – System Informatyczny
SNRL – System Numerowanych Recept Lekarskich
SZOI – System Zarządzania Obiegiem Informacji
MDRL – Moduł Dystrybucji Recept Lekarskich
Publikator informacji o postępowaniach w sprawie zawarcia umów – MOW NFZ
Warszawa, 30 maja 2008 roku
Źródło: http://www.nfz-warszawa.pl/index/tech/kom_30052008
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r.
W sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
MINISTRA ZDROWIA1)
w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
Utrata zębów silnie związana z ryzykiem trzech nowotworów
Osoby, które z powodu złego stanu dziąseł tracą zęby, mają wyższe ryzyko zachorowania na raka przełyku, raka głowy i szyi oraz raka płuc – wynika z japońskich badań, o których informuje pismo "Cancer Epidemiology, Biomarkers and Prevention".
Do takich wniosków doszli naukowcy z Centrum Badań nad Rakiem Aichi w Nagoya oraz z Uniwersytetu w Nagoya, którzy przeprowadzili badania wśród 5.240 chorych Japończyków na raka oraz w grupie 10.480 odpowiednio dobranych zdrowych osób. Analizowano częstość występowania 14 nowotworów złośliwych oraz stan uzębienia pacjentów.
Okazało się, że braki w uzębieniu zwiększały ryzyko raka przełyku – o 136 proc., raka głowy i szyi – o 68 proc. oraz raka płuc – o 54 proc.
Badacze zaobserwowali też, że ryzyko zachorowania na jeden z tych nowotworów rosło wprost proporcjonalnie do liczby zębów, które pacjent utracił.
Związek między niepełnym uzębieniem a ryzykiem raka przełyku oraz raka głowy i szyi był najsilniejszy w przypadku kobiet i osób przed 70 rokiem życia.
W analizie uwzględniono inne czynniki wpływające na stan uzębienia, jak palenie papierosów czy picie alkoholu.
Jak komentuje prowadzący badania dr Akio Hiraki z Centrum Badań nad Rakiem Aichi, utrata zębów jest przeważnie konsekwencją przewlekłych braku higieny jamy ustnej i zakażeń bakteryjnych, którym towarzyszą stany zapalne. Te z kolei mogą odgrywać ważną rolę w rozwoju różnych nowotworów złośliwych.
Z drugiej strony, braki w uzębieniu odzwierciedlają nieraz ogólny niezdrowy styl życia, który zwiększa ryzyko zachorowania na raka. Wiadomo poza tym, że osoby, które tracą zęby często zmieniają swoją dietę na mniej zdrową, a sposób odżywienia się też wpływa na predyspozycje do różnych nowotworów.
Niezależnie od mechanizmu, badania te potwierdzają, że od stanu uzębienia i dziąseł zależy nasze ogólne zdrowie, konkludują naukowcy.
• Więcej na stronach MedicalNews TODAY:
Tooth Loss Linked To Esophageal, Head And Neck, And Lung Cancer
* * *
Abstrakt artykułu dostępny online (pełny tekst odpłatnie):
Teeth Loss and Risk of Cancer at 14 Common Sites in Japanese
Studiują stomatologię tylko po to żeby wyjść za mąż?
Shazal Ali pracuje pod parasolem. Gdy pojawia się klient, Ali rozwija matę. Pracuje przy ruchliwej drodze, w otoczeniu porozrzucanych skórek pomarańczy, petów, butelek po wodzie pitnej. Wokół panuje hałas powodowany przez motorynki-ryksze, a w powietrzu unosi się odór mieszaniny moczu i kału.
Liczący 19 lat Ali jest nielicencjonowanym dentystą. Wykonuje nie do końca legalnie zawód, którego nie uczył się w uczelni medycznej.
Robi to, co robi z trzech podstawowych powodów: Pakistan nie ma wystarczająco wielu wykwalifikowanych dentystów, państwo nie jest w stanie sprawić by wszyscy profesjonalni stomatolodzy pracowali w zawodzie, a niewielu pacjentów ma świadomość konieczności dbania o zdrowie jamy ustnej.
Przy populacji liczącej 165 milionów, Pakistan jest szóstym najludniejszym państwem świata; zaliczany jest przy tym do grona szybko rozwijających się gospodarek naszego globu. Jednak w wielu aspektach życia, tradycja koliduje z wizjami nowoczesnego Pakistanu.
W sytuacji poważnych niedoborów stomatologów, urzędnicy państwowi odpowiedzialni za sprawy służby zdrowia mają związane ręce: większość studentów stomatologii to kobiety, które często ulegają naciskowi społecznemu i porzucają studia w momencie wyjścia za mąż.
29-latka Sonia Yassar, zrezygnowała z pracy przed czterema laty, tuż po odbyciu stażu. Po wyjściu za mąż za lekarza-radiologa pozostaje w domu, opiekując się dwójką dzieci. “Bardzo mi tego brakuje, ale muszę zająć się swoimi dziećmi”, dodaje Yassar, która ma nadzieję, że wróci do zawodu w bliskiej przyszłości: „czasami popadam w depresję z tego powodu, że nie pracuję”.
Liczne dowody sugerują, że kobiety w Pakistanie podejmują studia na wydziale stomatologii często po to by mieć lepszą pozycję w społeczeństwie.
“Znam trzy dziewczyny, które rozpoczęły studia dentystyczne tylko po to by mieć większe szanse na dobre zamążpójście”, twierdzi Bushra Afzaz, 24-letnia studentka stomatologii w drugim mieście kraju – Lahore. „To niedorzeczna motywacja, jeśli ma się w przyszłości być lekarzem.”
W rezultacie wydziały stomatologii w Pakistanie kształcą przede wszystkim kobiety, ale praktykujący dentyści to w większości mężczyźni. (th)
Źródło: www.nj.com